TAK. Zgodnie z uregulowaniem art. 48 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, konsumenci mają prawo w każdym czasie do spłaty całości lub części kredytu przed terminem określonym w umowie, a kredytodawca nie może uzależnić wcześniejszej spłaty kredytu od udzielenia przez konsumenta uprzedniej informacji w tym zakresie. Przed dokonaniem wcześniejszej spłaty kredytu należy jednak przeanalizować korzyści i ewentualne straty, jakie może pociągnąć za sobą podjęcie takiej decyzji. Ekonomiczna opłacalność wcześniejszej spłaty kredytu uzależniona jest w szczególności od zapisów zawartych w umowie i regulaminach będących załącznikami do umowy kredytu, wysokości kredytu i jego kosztów, okresu kredytowania oraz czasu, jaki pozostał do ostatecznej spłaty zobowiązania.
Podkreślić należy, iż zgodnie z przepisem art. 50 ww. ustawy, kredytodawca może zastrzec w umowie prowizję za spłatę kredytu przed terminem, pod warunkiem, że spełnione są łącznie dwie przesłanki:
- w okresie, na który przypada przedterminowa spłata, stopa oprocentowania kredytu jest stała i,
- kwota spłacanego w okresie dwunastu kolejnych miesięcy kredytu jest wyższa, od trzykrotności przeciętnego wynagrodzenia właściwego dla sektora przedsiębiorstw, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, z grudnia roku poprzedzającego rok spłaty kredytu.
Warto również pamiętać o tym, że do umów kredytu zawartych przed dniem wejścia w życie nowej ustawy konsumenckiej (tj. 18 grudnia 2011 r.), dla których stosunek prawny powstały na ich podstawie trwa nadal, stosować należy poprzednio obowiązującą ustawę o kredycie konsumenckim (tj. ustawę z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim; Dz. U. Nr 100, poz. 1081, z późn. zm.). Poprzednia ustawa konsumencka w przepisie art. 8 ust. 3 przewidywała zakaz pobierania od konsumenta prowizji z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu.
Wcześniejsza spłata kredytu polega na oddaniu podmiotowi finansowemu tzw. kapitału, bez części odsetkowej za okres, o który umowa została skrócona. Warto również pamiętać, iż jeśli konsument spłacił kredyt konsumencki przed terminem, instytucja finansowa powinna rozliczyć się z kredytobiorcą/pożyczkobiorcą z prowizji i wszystkich innych pobranych opłat (za wyjątkiem ewentualnych opłat notarialnych). Przy obliczaniu kwoty do zwrotu z kosztów pozaodsetkowych kredytodawca/pożyczkodawca powinien zastosować tzw. metodę liniową. Metoda liniowa polega na tym, iż dzieli się wszystkie koszty pozaodsetkowe przez liczbę dni kalendarzowych, w których miała obowiązywać umowa. Wynik mnoży przez liczbę dni, o które skrócono okres kredytowania i ta kwota powinna zostać oddana konsumentowi.
Zachęcamy do zapoznania się ze stanowiskiem Prezesa UOKiK ws. interpretacji art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim: —> LINK
Dodatkowych informacji w tym zakresie można uzyskać kontaktując się z Punktem Konsultacyjno – Doradczym Fundacji Europejki Instytut Rozwoju Obywatelskiego (www.eiro.pl, [18] 443-57-08).